25 december 2018

Kerst: Vrede op aarde - of willen we vooral veiligheid

Met Kerst wordt er gezongen over vrede op aarde, de vrede is echter ver te zoeken. Misschien worden oorlogen tijdelijk gestopt, maar daarna gaat de oorlog gewoon weer verder. Wat nu vrede op aarde?

De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer leefde voor en tijdens het nazi-regime in Duitsland, en is uiteindelijk in 1945 in een gevangenis in Duitsland gestorven. In een van zijn boeken heeft hij een interessante doordenker opgeschreven over vrede:
"Hoe komt die vrede er? Door een systeem van politieke verdragen? Door investeringen van internationaal kapitaal in verschillende landen? Door grote banken, door geld? Of door een universele, vreedzame herbewapening die vrede garandeert?
Door geen van alle, om de eenvoudige reden dat in alle opties vrede wordt verward met veiligheid.
Vrede zal nooit bereikt worden als alles draait om veiligheid. Want vrede moet gewaagd worden. Het is een groot waagstuk. Het kan nooit veilig gemaakt worden. Vrede is het tegenovergestelde van veiligheid. Garanties geven is hetzelfde als wantrouwen, en dit wantrouwen brengt oorlog voort. Het eisen van garanties is hetzelfde als jezelf beschermen."

In een tijd van doorgeslagen individualisme, globalisering die leidt tot verweesde gevoelens, sociale media die je alleen dat nieuws voorschotelt wat in jouw denkkader past, en populistische politiek die steeds meer terrein wint, worden tegenstanders steeds verder uit elkaar gedreven en graaft iedereen zich in zijn eigen loopgraven in.
Bruggen slaan wordt dan steeds belangrijker, maar ook steeds moeilijker. Tegenstanders eisen eerst garanties van de ander voordat de ene stappen wil zetten. Ik ben tolerant maar de ander is het niet, dus die moet zich eerst maar aanpassen.
De basis van tolerantie is echter heel iets anders. Voltaire zei ooit:
“Ik ben het niet eens met wat je zegt, maar ik zal het recht om het te zeggen tot de dood toe verdedigen.”
Dat is allereerst dus oprecht geinteresseerd zijn in de mening van de ander en daarbij degene die deze mening verkondigd ook nog verdedigen...

Het je willen verplaatsen in de ander, het oprecht geinteresseerd zijn in de ander, het verdedigen van de ander ook als je het niet met hem eens bent, dat zijn de randvoorwaarden om bruggen te slaan, dat zijn de ingredienten die nodig zijn voor vrede.

Een vredesmissie van de VN gaat dus geen vrede brengen, als het alleen met wapens wordt afgedwongen, want er wordt dan niet geleerd om samen te leven, bruggen te bouwen, geinteresseerd te zijn in elkaar.

Maar juist met Kerst wordt duidelijk dat vrede mogelijk is, God wordt mens in Jezus, Hij was, is en blijft geinteresseerd in ons en wil met ons samen leven. In Jezus slaat hij een brug naar ons. En dat is dus precies hoe vrede wordt gebouwd. God wil vrede met ons, zodat wij onderling ook vrede kunnen sluiten.
Of dit is aanstootgevende Godslastering (voor Moslims en Joden), of totale lariekoek en onzin als God niet bestaat, of het is een briljante hoopgevende mogelijkheid voor een nieuw begin, waarbij vrede wel mogelijk is.

Geen opmerkingen: