Regels om regels te regelen

Nadat Herman Heinsbroek in 2002 de begrippen Normen en Waarden herintroduceerde in de politiek, heeft premier Balkenende dit overgenomen en in 2004 geprobeerd een Europese discussie hierover van de grond te krijgen. Door de moord op Theo van Gogh werd de aandacht afgeleid en kwam de discussie niet van de grond. Helaas geen discussie, helaas dus ook geen bewustwording bij het publiek van het nut en noodzaak van normen en waarden. Vervaging van normen en waarden is in Nederland een enorm groot probleem aan het worden. Iedereen doet wat goed is in zijn eigen ogen, om het bijbelboek Richteren te citeren. Gevolg hiervan is dat uiteindelijk de vrijheid in de samenleving, de collectieve vrijheid, afneemt. Collectieve vrijheid bestaat bij de gratie van het opgeven van individuele vrijheid. Om een voorbeeld te noemen, wil het verkeer goed functioneren, dan zijn er verkeersregels nodig: in Nederland rijden we rechts, we stoppen voor een rood licht, met alcohol op ga je niet achter het stuur etc. De individuele vrijheid wordt hierbij ingeperkt: je mag niet links rijden, door rood licht rijden wordt beboet, je mag met alcohol op niet gaan rijden etc. Je kunt dit natuurlijk heel vervelend vinden, ik word immers beknot in mijn bewegingsvrijheid, maar de regels zijn noodzakelijk om als samenleving als geheel veilig en goed met elkaar te kunnen samenleven. Individuele vrijheid zal je echter alleen opgeven als je je ervan bewust bent dat je samen met anderen in een samenleving leeft. Als je echter alleen maar voor jezelf leeft en geen oog meer hebt voor de mensen in je omgeving wordt je individuele vrijheid het belangrijkste. En dat is nu precies de zorgwekkende ontwikkeling die plaatsvindt in de huidige samenleving: ik moet mij maximaal kunnen ontplooien, ik moet bewegingsvrijheid hebben, ik moet onafhankelijk zijn, als ik … wil, dan moet dat toch kunnen? Maar daar waar individuele vrijheid maatgevend wordt, gaat dit ten koste van de collectieve vrijheid. Wil de samenleving dan toch nog blijven functioneren, dan moet de overheid de collectieve vrijheid gaan handhaven door middel van regels. Als de nationale sport lijkt te worden, zoek de mazen in de wet, in plaats van, leef de wet na in de geest van de wet, lees, als normen en waarden verdwijnen, dan moet de overheid dus alles gaan dichttimmeren, dan zijn regels nodig om regels te regelen. Ik noem een paar voorbeelden die de laatste tijd langs zijn gekomen:

• Strengere alcolholcontroles als er meer mensen met alcohol achter het stuur kruipen. Zodat er minder verkeersslachtoffers vallen
• Geen alcohol meer onder de 18 in plaats van 16, als steeds meer en steeds jongere kinderen zich in een coma zuipen, of bij de alcoholpoli hun maag moeten laten leegzuigen. Zodat een VWO-er vanwege de opgelopen hersenbeschadiging niet meer als VMBO-er uit het ziekenhuis komt.
• Decibelbeperking op mp3-spelers als steeds meer mensen gehoorbeschadiging oplopen omdat ze de mp3-speler te hard hebben staan en daardoor in de toekomst een gehoorapparaat nodig hebben. Zodat in de toekomst de ziektekosten niet de pan uit rijzen.
• Een Electronisch patientendossier om ervoor te zorgen dat misstanden sneller kunnen worden aangekaart en aangepakt. Zodat minder kinderen mishandeld worden en er minder kinderen op straat terecht komen.

Oftewel, allemaal inperking van de individuele vrijheid, om ervoor te zorgen dat de collectieve vrijheid gewaarborgd blijft. Leuk? Nee. Noodzakelijk? Als normen en waarden in de mensen zelf niet terugkeren helaas wel.