30 november 2019

Plastics (1a): hoeveel gebruiken we, en waar blijft het?

Sinds de olieproductie na de tweede wereldoorlog steeds meer op gang is gekomen is ook het gebruik en de verwerking van olie hard gestegen. Plastic is hierbij een van de olieproducten die steeds meer wordt geproduceerd en ook steeds meer overlast oplevert. De plastic soep, de ocean cleanup en de river cleanup staan tegenwoordig sterk in de belangstelling.
Plastic blijkt af te breken tot macro, micro en nano plastics en deze deeltjes worden tegenwoordig werkelijk overal gevonden. In 2 blogs wil ik hierbij stil staan. De tweede gaat over de micro en nano plastics, maar eerst duik ik in de plastic productie. Om te weten waar dit plastic vandaan komt, kijk ik eerst naar hoeveel plastic we maken, wie gebruikt het en waar levert het overlast op.

Hoeveel plastic wordt er geproduceerd?

Sinds de jaren 50 zijn plastics wijdverbreid geraakt. De productie is van vrijwel 0 in de jaren 30 gestegen naar bijna 400 miljoen ton plastic per jaar.
Tot de jaren 80 werd ongeveer de helft van de plastic in Europa en de VS gemaakt. Productie in beide werelddelen ging redelijk gelijk op. Daarna zijn andere delen van de wereld een groter aandeel in de plastic productie gaan innemen, de productie in Europa is daarbij wel redelijk gelijk gebleven (andere data dan de VS en Europa heb ik niet kunnen vinden).

Bronnen: https://advances.sciencemag.org/content/advances/suppl/2017/07/17/3.7.e1700782.DC1/1700782_SM.pdf, https://www.researchgate.net/publication/309152822_Isolation_and_ characterization_of_anthropogenic_particles_in_three_planktivorous_fishes, https://slideplayer.com/slide/10942616/39/images/7/Annual+U.S.+production+of+plastics+from.jpg


De totale cumulatieve plastic productie sinds plastic in de jaren 30 voor het eerst werd gemaakt, wordt geschat op ongeveer 8 miljard ton plastic.
Omgerekend naar kg per persoon is de gemiddelde wereldwijde jaarlijkse plastic productie opgelopen naar ruim 50 kg/persoon/jaar, of 0,14 kg/persoon/dag. Helaas is ondanks alle maatregelen rondom bewustwording rondom plastic de plastic productie per hoofd van de bevolking nog steeds niet aan het dalen, maar stijgt deze nog steeds redelijk lineair door, zoals onderstaande figuur laat zien.

Bronnen: https://advances.sciencemag.org/content/advances/suppl/2017/07/17/3.7.e1700782.DC1/1700782_SM.pdf, https://population.un.org/wpp/Download/Files/1_Indicators%20(Standard)/EXCEL_FILES/1_Population/WPP2019_POP_F01_1_TOTAL_POPULATION_BOTH_SEXES.xlsx

Het gebruik van plastic verschilt nogal sterk per regio. Hoe groter de welvaart, hoe meer plastic wordt gebruikt. Japan, west Europa en de VS gebruiken heel veel plastic, in 2010 respectievelijk ongeveer 100, 120 en 150 kg/persoon/jaar, wat overeen komt met 0,28; 0,33 en 0,41 kg/persoon/jaar, dus 2 a 3 keer zoveel als de gemiddelde plastic productie in 2010, terwijl dit gebruik nog aan het stijgen is.

Bron: https://www.researchgate.net/publication/227421226_Thermolysis_of_ waste_plastics_to_liquid_fuel_A_suitable_method_for_plastic_waste_ management_and_manufacture_of_value_added_products--A_world_prospective


Plastic wordt voor verschillende doeleinden gemaakt. In 2015 werd ongeveer 3/4 van het plastic gebruikt voor verpakkingsmateriaal (42%), door de constructiesector (19%) en de textielsector (12%).

Plastic afval productie en hergebruik

De verschillende sectoren die het plastic gebruiken gooien ook veel weg. Bijna al het verpakkingsmateriaal wordt volledig weggegooid, waarbij dit ook een hele korte doorlooptijd heeft van ongeveer 6 maanden. De textielindustrie gooit ook heel veel van het gebruikte plastic weg, maar heeft een doorlooptijd van 5 jaar (alle plastic in de kleding komt een keer op de afvalberg terecht).
De bouw daarentegen gebruikt juist veel plastic (riolering, buizen voor bedrading, kozijnen etc), waarbij deze tot nog toe heel weinig plastic voor de afvalberg genereert; de doorlooptijd is hier namelijk ongeveer 35 jaar (zie ook dit artikel van National Geographic).

Bron: https://cosmosmagazine.com/society/global-plastic-waste-totals-4-9-billion-tonnes

De hoeveelheid plastic die per persoon weggegooid wordt, ligt het hoogst in landen als Koeweit, Guyana, Duitsland, Nederland en Ierland, hier varieert het tussen de 0,35 en 0,7 kg/persoon/dag. Ook in de VS is deze hoog, ongeveer 0,34 kg/persoon/dag in 2010, terwijl in datzelfde jaar het gebruik ongeveer 0,41 kg/persoon is. Dit verschil van 0,07 kg/persoon/dag moet in de toekomst nog een keer terugkomen in afval, waarschijnlijk onder andere als de kleding en het gebruikte bouwmateriaal bij het afval/het sloopmateriaal terecht komt.
In China is de hoeveelheid weggegooid plastic ca 0,15 kg/p/d. Laagste hoeveelheid plastic die wordt weggegooid is in landen als India  en Mozambique (beide 0,01 kg/p/d), Madagaskar en Tanzania (beide 0,02 kg/p/d).

Bron: https://ourworldindata.org/plastic-pollution

Management van plastic afval

Tot de jaren 80 werd plastic afval vooral op vuilnisbelten gedumpt. Sinds de jaren 80 is in deze landen een goede afval verwerkingssector opgebouwd. Hierdoor wordt op dit moment wereldwijd ongeveer 25% verbrand en 20% hergebruikt. Daar waar een goede afval verwerkingssector aanwezig is, slingert maar weinig plastic rond en komt er daardoor maar weinig plastic in rivieren terecht (zie onderstaande figuur).
Bij hergebruik is vaak sprake van downcycling, omdat de meeste plastics bij hergebruik alleen kunnen worden gebruikt voor minder hoogwaardige producten dan het hergebruikte product.
In veel landen in Azie en Afrika is er geen goede sterke afval verwerking sector, waardoor daar in 2010 70 tot 80% van het plastic afval rondslingerde en daardoor in rivieren en uiteindelijk de oceanen terecht kon komen.

Bron: https://ourworldindata.org/plastic-pollution

Kijk je naar de verschillende landen wereldwijd, dan blijkt dat het meeste plastic rondslingert in Oost Azie en Zuid Azie (ruim 70%). Dit komt omdat daar veel mensen wonen, (vrij) veel plastic wordt weggegooid, maar vooral ook een zeer beperkte verwerkingssector aanwezig is.

Bron: https://ourworldindata.org/plastic-pollution

De top 20 van de rivieren die het meest vervuilende zijn met plastic bevat dan ook veel Aziatische rivieren (16), met daarbinnen 6 Chinese rivieren.

Bron: https://ourworldindata.org/plastic-pollution

Conclusie

Na de tweede wereldoorlog heeft de plastic productie een enorme vlucht genomen: met uitzondering van de oliecrises in de jaren 70 en de economische crises in 2008 is de plastic productie elk jaar gegroeid. Het meeste plastic wordt gebruikt als verpakkingmateriaal, wat een hele korte gebruikstijd heeft (gemiddeld 6 maand).
De plastic productie per hoofd van de bevolking stijgt wereldwijd nog steeds. De mate waarin plastic tot overlast leidt en in de oceanen terecht kan komen is sterk afhankelijk van of er een goede afval verwerkingssector is opgebouwd (om het te verbranden, her te gebruiken of te dumpen). Daar waar dat ondertussen is opgebouwd wordt de impact ook snel duidelijk: de rivieren brengen minder plastic naar de zee.
De grote vraag blijft echter: wanneer gaat het gebruik van plastic omlaag? Want zolang deze nog stijgt, en wij allemaal maar meer plastic gaan gebruiken, komt er ook meer plastic afval, wat er ook mee gebeurt. En dat breekt uiteindelijk af tot micro en nano plastics, waar ik in de volgende plastic blog bij stil wil staan.

Bronnen en verder lezen:

- https://advances.sciencemag.org/content/3/7/e1700782/tab-pdf
- https://advances.sciencemag.org/content/advances/suppl/2017/07/17/3.7.e1700782.DC1/1700782_SM.pdf
- https://blogs.eurac.edu/eureka/a-european-strategy-to-fight-marine-plastic-pollution/
- https://cosmosmagazine.com/society/global-plastic-waste-totals-4-9-billion-tonnes
- https://ourworldindata.org/plastic-pollution
- https://www.researchgate.net/publication/227421226_Thermolysis_of_waste_plastics_to_liquid_fuel_A_suitable_method_for_plastic_waste_management_and_manufacture_of_value_added_products--A_world_prospective
- https://www.researchgate.net/publication/309152822_Isolation_and_characterization_of_anthropogenic_particles_in_three_planktivorous_fisheshttps://slideplayer.com/slide/10942616/39/images/7/Annual+U.S.+production+of+plastics+from.jpg
- http://theconversation.com/the-world-of-plastics-in-numbers-100291

Geen opmerkingen: