In de eerste serie blogs heb ik me gefocust op de bestaande situatie, de context en de problemen waar de voedselproductie mee te maken heeft. In een nieuwe serie blogs wil ik kijken naar mogelijke technieken die een bijdrage kunnen leveren in het duurzamer maken van het voedsel productie systeem.
In deze blog ga ik in op mulching: het bedekken van de grond. Dit kan gebeuren door de grond te bedekken met stenen, plastic, organisch materiaal of levende planten.
- grote temperatuurschommelingen, - dichtslaan van de bodem door regen met verminderde infiltratie van regen tot gevolg,
- erosie van bodemmateriaal door oppervlakkige afstroming als gevolg van verminderde infiltratie
- winderosie door het ontbreken van beschermende wortels
- verminderd bodemleven door het ontbreken van planten die het bodemleven voeden
etc.
Al deze effecten dragen bij aan een afname van de bodemvruchtbaarheid. Als de bodem bedekt blijft/wordt (mulching) kan dit een zeer groot pallet aan voordelen opleveren.
Er is een zeer goed overzichtsartikel geschreven over alle positieve en ook negatieve gevolgen van mulch. De voor- en nadelen van mulch die hierna zijn opgeschreven zijn uit dit artikel afkomstig.
- verbeterd bodemvocht gehalte. Het vochtgehalte van de bodem verbeterd door een betere infiltratie van regen, door het vochtvasthoudend vermogen van de bodem te vergroten, door verdamping te verlagen en door onkruid groei te beperken. Een studie heeft bijvoorbeeld laten zien dat een laag van 3,8 cm stro de verdamping al met 35% kan doen afnemen ten opzichte van kale grond.
- verminderde bodem erosie en compactering van de bodem. De mulch beschermd de bodem tegen wind en water, maar ook tegen verkeer gerelateerde erosie en compactering. Hierdoor draagt mulch bij aan minder wortel stress en minder verzwakking van de plant.1,5 cm stro mulch kan bodemerosie met tot wel 86 % doen afnemen.
- stabilisatie van de bodemtemperatuur. De mulch laag heeft een isolerende werking op de bodem. Hoe grover de mulch hoe beter de isolerende werking. Verder geld dat organische mulch beter werkt dan niet organische mulch. Door de isolerende werking van de mulch wordt de bodem in extreem warme omstandigheden minder heet, en in extreem koude omstandigheden minder koud. Temperatuur extremen kunnen de wortels in de toplaag van de bodem beschadigen. Zeker bij jonge planten kan dit het verschil betekenen tussen blijven leven en dood gaan.
- verbeterde bodem vruchtbaarheid. Levende en organische mulch kan de bodemvruchtbaarheid verbeteren, doordat het organische materiaal wordt afgebroken en hierdoor allerlei voor de planten nuttige stoffen beschikbaar komen. Als er echter te veel mulch wordt toegepast komen, kunnen er zoveel stoffen beschikbaar komen, dat dit schadelijk kan zijn voor de planten en bodemleven en bodemstructuur. Tegelijk kan de juist type arm mulch (laag nitraat en hoog koolstofgehalte) resulteren in een verlaging van het nitraatgehalte in de bodem. Tegelijk kan toepassing van een juist type arm mulch bij arme gronden resulteren in een verhoogde bodemvruchtbaarheid.
- verminderde verzilting en pesticiden vervuiling. Toepassing van natuurlijke mulch kan leiden tot verlaagde verdamping, waardoor verzilting wordt verminderd. Deze mulch kunnen ook de zout toxiditeit op plantgroei verminderen en zelfs actief zout concentraties verminderen. Doordat de mulch het bodemleven bevorderd, kan het ook pesticiden vervuiling verminderen.
- vergrootte capaciteit om zware metalen te binden. Organische en levende mulches kunnen zeer effectief zijn in het verwijderen van zware metalen.
- verbeterde overlevingskans van nieuw geplante planten. Deze verbeterde overlevingskans bestaat uit een betere ontkieming van boomachtige en kruidachtige planten bij toepassing van mulch en een grotere overlevingskans; verder is de wortelgroei door de mulchbedekking beter; tenslotte is de algemene groei van de plant beter bij toepassing van mulch.
- verminderde ziektedruk. Doordat mulch opspattend water voorkomt, wordt de plant minder belast met (sporen van) ziektekiemen die in deze waterdruppels kunnen zitten. Verder is de aanwezigheid van de 'verkeerde' ziektekiemen minder door een grotere varieteit aan bodemleven. Daarnaast zorgt de mulch voor betere omstandigheden in de bodem (temperatuur stabilisatie, beter vochttoestand, betere bodem aggregatie, betere bodemvruchtbaarheid etc), waardoor de plant gezonder is.
- minder onkruid. Mulch kan zorgen voor tot wel 90% reductie van onkruidgroei. Dit komt vooral door een verminderde lichtval op de bodem, waardoor ontkieming van het onkruid minder goed gaat. Dit werkt echter alleen als de laag dik genoeg is. Vruchtbare mulch kan juist leiden tot een zeer goede groeiomstandigheid voor onkruid. Levend mulch concurreert met het onkruid en maakt daardoor onkruid minder goed mogelijk.
- verminderd gebruik van pesticiden. Doordat mulch ziektedruk, onkruidgroei en stress van de plant verminderd, en bodemvruchtbaarheid en bodemleven vergroot is het minder nodig om pesticiden te gebruiken.
- esthetische verbeteringen. De vele verschillende typen mulch kunnen in een landschapsontwerp worden gebruikt, om bezoekers over paden te leiden en om de schoonheid van het geheel te vergroten.
- vergrootte economische waarde. Door de positieve impact die levende en organische mulch heeft op de vestiging van de plant, de plantgroei en de bodemvruchtbaarheid, levert de mulch een grote economische waarde op.
- Verzuring van de bodem. Bij vertering van hout kunnen fenolzuren vrij komen, die kunnen leiden tot verzuring van de bodem. Echter als de houtmulch op de juiste manier wordt toegepast, blijkt hier geen verzurend effect op te treden.
- Allelopatie. Allelopatie is het verschijnsel dat ontkieming van groei van zaaigoed wordt geremd, door bepaalde stoffen die worden afgegeven. Een bekend voorbeeld is de walnoot. Deze boom is in staat om de groei van nieuwe planten rondom de boom te voorkomen. Waarschijnlijk treedt dit verschijnsel ook op bij bepaald mulch materiaal (zoals eucaliptes en sommige acacia soorten).
- Competitie. Zoals hierboven aangegeven concurreert levend mulch met onkruid. Het kan echter ook voorkomen dat het levende mulch concurreert met de opkomende planten, waardoor deze zich niet goed ontwikkelen.
- Chemische vervuiling. Versnipperd houten bouwafval kan worden gebruikt als mulch. Als echter dit hout was behandeld met chemicalien, komen deze chemicalien met de mulch mee de bodem in. Daarbij kunnen ze zorgen voor vervuiling van de bodem.
- Verspreiden van ziektes. Mulch gemaakt van plantmateriaal dat ziektes bevatte, zal ervoor zorgen dat deze ziektes verspreiden.
- Brandgevaar. Bij toepassing van mulch in droge gebieden met regelmatige (bos)branden, is het goed om die mulch te kiezen die niet te zeer uitdroogt. Stro en dennenaalden zijn bijvoorbeeld brandbaarder dan tuinafval en zoden.
- mogelijk nitraat tekort. Toepassing van mulch met een hoge C:N verhouding (boven de 25:1) kunnen leiden tot een nitraat tekort in de bodem: de nitraat die er is wordt gebruikt voor de afbraak van de mulch. Echter studies laten zien dat dit vooral gebeurt als het houtachtige materiaal in de grond wordt ingegraven. Als de mulch bovenop de bodem ligt, treedt dit nitraat tekort eigenlijk niet op.
- aantrekken van ziektes. Sommig mulch materiaal kan ziektes of pest problemen aantrekken. Mulch kan bijvoorbeeld een ideale omgeving creeren voor slakken. Bij een goede vruchtbare bodem kan het dan soms beter zijn om compost te gebruiken in plaats van mulch.
- onkruid groei. Mulch afkomstig van dode planten kan zaden bevatten van onkruid. Als dit wordt gebruikt, kan dit ontkieming van deze zaden tot gevolg hebben.
In deze blog ga ik in op mulching: het bedekken van de grond. Dit kan gebeuren door de grond te bedekken met stenen, plastic, organisch materiaal of levende planten.
Bedekken van de bodem?
Vele bodems worden onbedekt achtergelaten. Dit kan doordat de bodem na het oogsten een tijd braak ligt, maar ook als gevolg van het kappen van een bos, of door overgrazing. Een onbedekte bodem wordt blootgesteld aan de elementen, met alle gevolgen van dien:- grote temperatuurschommelingen, - dichtslaan van de bodem door regen met verminderde infiltratie van regen tot gevolg,
- erosie van bodemmateriaal door oppervlakkige afstroming als gevolg van verminderde infiltratie
- winderosie door het ontbreken van beschermende wortels
- verminderd bodemleven door het ontbreken van planten die het bodemleven voeden
etc.
Al deze effecten dragen bij aan een afname van de bodemvruchtbaarheid. Als de bodem bedekt blijft/wordt (mulching) kan dit een zeer groot pallet aan voordelen opleveren.
Er is een zeer goed overzichtsartikel geschreven over alle positieve en ook negatieve gevolgen van mulch. De voor- en nadelen van mulch die hierna zijn opgeschreven zijn uit dit artikel afkomstig.
 |
| bron: http://permaculturenews.org/wp-content/uploads/2016/01/A-Mulched-Garden-Bed.jpg |
Voordelen van mulch
Mulch heeft een zeer groot aantal voordelen.- verbeterd bodemvocht gehalte. Het vochtgehalte van de bodem verbeterd door een betere infiltratie van regen, door het vochtvasthoudend vermogen van de bodem te vergroten, door verdamping te verlagen en door onkruid groei te beperken. Een studie heeft bijvoorbeeld laten zien dat een laag van 3,8 cm stro de verdamping al met 35% kan doen afnemen ten opzichte van kale grond.
- verminderde bodem erosie en compactering van de bodem. De mulch beschermd de bodem tegen wind en water, maar ook tegen verkeer gerelateerde erosie en compactering. Hierdoor draagt mulch bij aan minder wortel stress en minder verzwakking van de plant.1,5 cm stro mulch kan bodemerosie met tot wel 86 % doen afnemen.
- stabilisatie van de bodemtemperatuur. De mulch laag heeft een isolerende werking op de bodem. Hoe grover de mulch hoe beter de isolerende werking. Verder geld dat organische mulch beter werkt dan niet organische mulch. Door de isolerende werking van de mulch wordt de bodem in extreem warme omstandigheden minder heet, en in extreem koude omstandigheden minder koud. Temperatuur extremen kunnen de wortels in de toplaag van de bodem beschadigen. Zeker bij jonge planten kan dit het verschil betekenen tussen blijven leven en dood gaan.
- verbeterde bodem vruchtbaarheid. Levende en organische mulch kan de bodemvruchtbaarheid verbeteren, doordat het organische materiaal wordt afgebroken en hierdoor allerlei voor de planten nuttige stoffen beschikbaar komen. Als er echter te veel mulch wordt toegepast komen, kunnen er zoveel stoffen beschikbaar komen, dat dit schadelijk kan zijn voor de planten en bodemleven en bodemstructuur. Tegelijk kan de juist type arm mulch (laag nitraat en hoog koolstofgehalte) resulteren in een verlaging van het nitraatgehalte in de bodem. Tegelijk kan toepassing van een juist type arm mulch bij arme gronden resulteren in een verhoogde bodemvruchtbaarheid.
- verminderde verzilting en pesticiden vervuiling. Toepassing van natuurlijke mulch kan leiden tot verlaagde verdamping, waardoor verzilting wordt verminderd. Deze mulch kunnen ook de zout toxiditeit op plantgroei verminderen en zelfs actief zout concentraties verminderen. Doordat de mulch het bodemleven bevorderd, kan het ook pesticiden vervuiling verminderen.
- vergrootte capaciteit om zware metalen te binden. Organische en levende mulches kunnen zeer effectief zijn in het verwijderen van zware metalen.
- verbeterde overlevingskans van nieuw geplante planten. Deze verbeterde overlevingskans bestaat uit een betere ontkieming van boomachtige en kruidachtige planten bij toepassing van mulch en een grotere overlevingskans; verder is de wortelgroei door de mulchbedekking beter; tenslotte is de algemene groei van de plant beter bij toepassing van mulch.
- verminderde ziektedruk. Doordat mulch opspattend water voorkomt, wordt de plant minder belast met (sporen van) ziektekiemen die in deze waterdruppels kunnen zitten. Verder is de aanwezigheid van de 'verkeerde' ziektekiemen minder door een grotere varieteit aan bodemleven. Daarnaast zorgt de mulch voor betere omstandigheden in de bodem (temperatuur stabilisatie, beter vochttoestand, betere bodem aggregatie, betere bodemvruchtbaarheid etc), waardoor de plant gezonder is.
- minder onkruid. Mulch kan zorgen voor tot wel 90% reductie van onkruidgroei. Dit komt vooral door een verminderde lichtval op de bodem, waardoor ontkieming van het onkruid minder goed gaat. Dit werkt echter alleen als de laag dik genoeg is. Vruchtbare mulch kan juist leiden tot een zeer goede groeiomstandigheid voor onkruid. Levend mulch concurreert met het onkruid en maakt daardoor onkruid minder goed mogelijk.
- verminderd gebruik van pesticiden. Doordat mulch ziektedruk, onkruidgroei en stress van de plant verminderd, en bodemvruchtbaarheid en bodemleven vergroot is het minder nodig om pesticiden te gebruiken.
- esthetische verbeteringen. De vele verschillende typen mulch kunnen in een landschapsontwerp worden gebruikt, om bezoekers over paden te leiden en om de schoonheid van het geheel te vergroten.
- vergrootte economische waarde. Door de positieve impact die levende en organische mulch heeft op de vestiging van de plant, de plantgroei en de bodemvruchtbaarheid, levert de mulch een grote economische waarde op.
Nadelen van mulch
Toepassing van mulch kan echter ook negatieve gevolgen hebben, bij de nadelen zijn echter altijd mitsen en maren te plaatsen. Begrip van het bodemproces is hierbij vaak van groot belang.- Verzuring van de bodem. Bij vertering van hout kunnen fenolzuren vrij komen, die kunnen leiden tot verzuring van de bodem. Echter als de houtmulch op de juiste manier wordt toegepast, blijkt hier geen verzurend effect op te treden.
- Allelopatie. Allelopatie is het verschijnsel dat ontkieming van groei van zaaigoed wordt geremd, door bepaalde stoffen die worden afgegeven. Een bekend voorbeeld is de walnoot. Deze boom is in staat om de groei van nieuwe planten rondom de boom te voorkomen. Waarschijnlijk treedt dit verschijnsel ook op bij bepaald mulch materiaal (zoals eucaliptes en sommige acacia soorten).
- Competitie. Zoals hierboven aangegeven concurreert levend mulch met onkruid. Het kan echter ook voorkomen dat het levende mulch concurreert met de opkomende planten, waardoor deze zich niet goed ontwikkelen.
- Chemische vervuiling. Versnipperd houten bouwafval kan worden gebruikt als mulch. Als echter dit hout was behandeld met chemicalien, komen deze chemicalien met de mulch mee de bodem in. Daarbij kunnen ze zorgen voor vervuiling van de bodem.
- Verspreiden van ziektes. Mulch gemaakt van plantmateriaal dat ziektes bevatte, zal ervoor zorgen dat deze ziektes verspreiden.
- Brandgevaar. Bij toepassing van mulch in droge gebieden met regelmatige (bos)branden, is het goed om die mulch te kiezen die niet te zeer uitdroogt. Stro en dennenaalden zijn bijvoorbeeld brandbaarder dan tuinafval en zoden.
- mogelijk nitraat tekort. Toepassing van mulch met een hoge C:N verhouding (boven de 25:1) kunnen leiden tot een nitraat tekort in de bodem: de nitraat die er is wordt gebruikt voor de afbraak van de mulch. Echter studies laten zien dat dit vooral gebeurt als het houtachtige materiaal in de grond wordt ingegraven. Als de mulch bovenop de bodem ligt, treedt dit nitraat tekort eigenlijk niet op.
- aantrekken van ziektes. Sommig mulch materiaal kan ziektes of pest problemen aantrekken. Mulch kan bijvoorbeeld een ideale omgeving creeren voor slakken. Bij een goede vruchtbare bodem kan het dan soms beter zijn om compost te gebruiken in plaats van mulch.
- onkruid groei. Mulch afkomstig van dode planten kan zaden bevatten van onkruid. Als dit wordt gebruikt, kan dit ontkieming van deze zaden tot gevolg hebben.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten